Vakantierechten in de tijden van krapte op de arbeidsmarkt: verval en verjaring

Tijdens de lockdowns ontstond de neiging om vakantiedagen op te sparen. We konden immers toch niet reizen, dus we bleven gewoon liever thuis digitaal werken, in afwachting van betere tijden. En na de pandemie horen en lezen we over onderbezetting: een chronisch tekort aan menskracht op de arbeidsmarkt. En dan hebben we het nog niet eens over oplopende verzuimcijfers: als gevolg van de toegenomen werkdruk loopt het ziekteverzuim op. 

Ook dat draagt niet bij om werknemers te stimuleren om hun vakantiedagen op te nemen.

Gevolg is dat bij menig bedrijf een stuwmeer aan niet opgenomen vakantiedagen ontstaat. Dat kan tot nieuwe problemen leiden voor werkgevers.

Hoezo ? hoor ik u vragen.

Die wettelijke vakantiedagen die werden opgebouwd in een vorig kalenderjaar vervallen toch per 1 juli van het daaropvolgende jaar? Dat staat toch zo in de wet? Bovendien verjaren alle verlofaanspraken na vijf jaar.

Dat klopt inderdaad. Maar als een werkgever stilzit en niets doet, is de kans groot dat deze opgebouwde maar niet genoten vakantiedagen tòch niet komen te vervallen en ook niet verjaren.

Dat komt doordat het recht op vakantie Europees is ingekleurd. Sterker nog, dat recht is zelfs een Europees sociaal grondrecht.

Wanneer werknemers wèl de kans kregen om hun vakantierechten te verzilveren, maar dat niet deden -of doen- wegens een tekort aan menskracht of onderbezetting, is het namelijk nog maar de vraag of die dagen komen te vervallen. Een aantal Nederlandse uitspraken maakte dat onlangs weer duidelijk. En afgelopen week maakte de Hoge Raad ook duidelijk dat de verjaringstermijn niet baat als de werkgever stilzat en niets deed.

Willen deze aanspraken echt komen te vervallen of verjaren, dan moet de werkgever kunnen aantonen (‘bewijzen’) dat hij zijn werknemers nauwkeurig en tijdig heeft geïnformeerd over de dagen die dreigen te verdwijnen. Verder moet de werkgever zijn medewerkers daarnaast in de gelegenheid stellen om die dagen daadwerkelijk op te nemen. Anders gezegd, de reiskoorts moet concreet worden aangewakkerd.

En nee, afkopen van dit opgebouwde stuwmeer mag niet zomaar. Dat is in beginsel verboden. Dat kan pas nadat de arbeidsovereenkomst is beëindigd. Een opgebouwd verlofmeer van bijvoorbeeld 30 dagen is dan ‘goed’ voor anderhalf bruto maandsalaris, te vermeerderen met de vaste looncomponenten, waaronder de vakantiebijslag, en mèt de wettelijke verhoging en renten

Vakantie is er om -met behoud van salaris- tot rust en weer op kracht te komen. Die rechten verdwijnen dus niet als sneeuw voor de zon. Werkgevers hebben een vergaande zorg- en informatieplicht, zeker ook als het om vakantie gaat. Werkgevers doen er dus verstandig aan om de vakantierust actief en op tijd te stimuleren. Dat voorkomt niet alleen toekomstige kopzorgen, maar komt ook de mentale en fysieke weerbaarheid van uw werknemers ten goede.

Meer weten? Stuur mij een bericht en dan hebben we het er over! Ik wens u in ieder geval een goede zomervakantie toe.

Ruud de Quay | Heijltjes Advocaten

Terug naar het nieuwsoverzicht