Bouwstop vanwege auteursrechten bij overgenomen werk van een failliete aannemer

Het komt regelmatig voor dat de ene aannemer een werk overneemt van een andere failliete aannemer. Er is dan met name belangstelling voor de stand van het werk, de reeds gefactureerde termijnen en de koopprijs voor de overname van resterende werkzaamheden. Maar er is meer om rekening mee te houden, namelijk de auteursrechten op het ontwerp.

Woningcorporatie Pre Wonen wil een appartementencomplex laten bouwen. Zij schakelt daarvoor aannemer VBK Noord-West BV in. VBK geeft op haar beurt opdracht aan Klous+Brandjes Architecten BV om het appartementencomplex te ontwerpen en ontwikkelen.

Terwijl twee facturen van het architectenbureau opeisbaar zijn en onbetaald blijven, gaat VBK failliet. Bot Bouw koopt het onderhanden werk uit het faillissement voor € 220.000,- waaronder het onderhanden werk aan bovenbedoeld appartementencomplex. Vervolgens sluiten de woningcorporatie en Bot Bouw een overeenkomst waarin Bot Bouw zich bereid heeft verklaard het werk voor de woningbouwcorporatie af te bouwen zoals overeengekomen met VBK (met uitzondering van de opleverdatum).

Het architectenbureau richt zich tot Bot Bouw met de mededeling dat zij haar auteursrecht niet aan VBK heeft overgedragen en dat zij alleen een exclusieve licentie aan VBK heeft gegeven om haar auteursrechten te gebruiken maar dat die licentie zonder haar toestemming niet overdraagbaar is. Het architectenbureau is wel bereid om die toestemming te verlenen maar dan moeten de openstaande facturen ad € 17.500,- worden betaald.

Dat weigert Bot Bouw waarna het architectenbureau een kort geding start waarin zij onder andere een bouwstop vordert wegens schending van de auteursrechten. Bot Bouw voert in het kort geding diverse verweren, waaronder het verweer dat het architectenbureau geen auteursrechthebbende zou zijn omdat zij het auteursrecht op het werk zou hebben overgedragen aan VBK. Dat verweer slaagt niet. De omstandigheid dat in de overeenkomst tussen VBK en de woningcorporatie is vermeld dat het auteursrecht aan de woningcorporatie zou zijn overgedragen, doet daaraan niets af. Het architectenbureau was immers geen partij bij deze overeenkomst terwijl VBK geen (auteurs)rechten kan overdragen als zij daarover niet beschikt.

Bot Bouw stelt zich verder op het standpunt dat zij met de overname van de werkvoorraad van het failliete VBK ook de toestemming van het architectenbureau voor exploitatie van het werk (de licentie) zou hebben verkregen. De Voorzieningenrechter stelt vast dat een licentie in beginsel weliswaar overdraagbaar is maar dat de licentie in dit geval niet overdraagbaar was omdat het aannemelijk is dat het architectenbureau niet wil dat elke willekeurige aannemer haar bouwwerk uitvoert. De kwaliteit van de aannemer bepaalt immers mede de esthetische kwaliteit van het gerealiseerde werk. Omdat ter zitting is gebleken dat het architectenbureau een projectoverstijgende samenwerking met VBK had, waaruit kan worden afgeleid dat zij een voorkeur had voor de bijzondere deskundigheid en reputatie van deze aannemer, concludeert de Voorzieningenrechter dat de aan VBK verstrekte licentie niet overdraagbaar is.

De overname van de werkvoorraad van VBK, waaronder de opdracht tot de bouw van het appartementencomplex, welke overname in overleg met de curator van VBK heeft plaatsgevonden, kan ook niet tot de conclusie leiden dat Bot Bouw toestemming heeft gekregen om het ontwerp en de tekeningen te gebruiken. De contractovername betreffen de rechten en plichten van VBK jegens de woningcorporatie en regardeert het architectenbureau op geen enkele wijze. Laatstgenoemde was ook geen partij bij die overeenkomst.

De Voorzieningenrechter oordeelt dat Bot Bouw inbreuk maakt op de auteursrechten en legt de gevraagde bouwstop op. Dat de bouwstop er toe leidt dat Bot Bouw forse (vertragings)schade zal leiden en daarmee disproportioneel zou zijn, maakt het oordeel van de Voorzieningenrechter niet anders.

Zoals het retentierecht een sterk wapen is van de aannemer, zo weet de architect zich gesterkt met het auteursrecht. Een recht waarbij partijen dus rekening dienen te houden bij overname van onderhanden werk.

Zie voor de volledige uitspraak: http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBNHO:2016:7375

Voor vragen en adviezen: Thijs van der Meeren, via vandermeeren@heijltjes.nl of 024-381 66 60.

De nieuwsbrief werd gepubliceerd in Cobouw: http://www.cobouw.nl/artikel/1645906-auteursrecht-zorgt-voor-bouwstop

Terug naar het nieuwsoverzicht