Nieuwsbrief inzake recent vonnis Raad van Arbitrage met betrekking tot staalprijzen

Nieuwsbrief inzake recent vonnis Raad van Arbitrage met betrekking tot staalprijzen
1.
De Raad van Arbitrage voor de Bouw heeft op 9 december 2004 uitspraak gedaan in het geschil betrekking hebbende op kostenverhogende omstandigheden als gevolg van extreem gestegen staalprijzen.
2.
In hetzelfde geschil heeft de Raad op 13 juli 2004 ook al uitspraak gedaan, maar dat was een uitspraak in kort geding.
3.
In het geschil zijn drie partijen betrokken: de onderaannemer, de hoofdaannemer en de opdrachtgever.
In het vonnis in kort geding heeft de Raad géén onderscheid gemaakt in enerzijds de verhouding onderaannemer/hoofdaannemer en anderzijds de verhouding hoofdaannemer/opdrachtgever. In het nu gewezen vonnis komt dit onderscheid wél tot uitdrukking.
In onze nieuwsbrief van 18 augustus 2004 over dit onderwerp lieten wij al weten dat in het kort geding de opdrachtgever kennelijk niet het verweer had gevoerd dat in de verhouding hoofdaannemer/opdrachtgever de meerkosten van het staal niet zijn aan te merken als aanzienlijke verhoging als bedoeld in paragraaf 47 UAV ’89.
Dit criterium is in de uitspraak van de Raad van december 2004 wel aan de orde gekomen.
4.
In het kort gedingvonnis heeft de Raad als voorlopig oordeel uitgesproken dat de onderaannemer, met inachtneming van een ondernemersrisico van 10%, aanspraak had op vergoeding van de hogere kosten van het staal. In hetzelfde kort gedingvonnis werd als voorlopig oordeel gegeven dat de hoofdaannemingsovereenkomst en de onderaannemingsovereenkomst op het punt van de doorberekening van prijsstijgingen aan elkaar gelijk waren. Om die reden werd in het kort geding (ook) aan de hoofdaannemer toegewezen een veroordeling van opdrachtgever tot betaling van een voorschot in verband met de explosief gestegen staalprijzen.
In de uitspraak van december 2004 heeft de onderaannemer wederom het gelijk aan zijn zijde gekregen maar de hoofdaannemer niet.
De Raad heeft geoordeeld dat de kosten die gepaard gaan met de extreme verhoging van de staalprijzen in verhouding tot de totale aanneemsom van het werk (in de verhouding hoofdaannemer/opdrachtgever) ‘slechts’ neerkomen op een procentuele verhoging van circa 1,7%, zodat daarmee niet is voldaan aan één van de in paragraaf 47 lid 1 UAV ‘89 opgenomen criteria van ‘kostenverhogende omstandigheden’.
Volledigheidshalve volgt hieronder de volledige tekst van paragraaf 47 lid 1 UAV ‘89:
“Onder kostenverhogende omstandigheden worden in deze paragraaf verstaan omstandigheden die van die aard zijn dat bij het totstandkomen van de overeenkomst geen rekening behoefde te worden gehouden met de kans dat zij zich zouden voordoen, die de aannemer niet kunnen worden toegerekend en die de kosten van het werk aanzienlijk verhogen.”
5.
Op grond van die laatste passage in paragraaf 47 lid 1 UAV ‘89 werd de vordering van hoofdaannemer jegens opdrachtgever afgewezen.
Conclusie:
6.
Indien deze uitspraak in stand blijft – er is hoger beroep ingesteld – betekent dit dat hoofdaannemers met een financieel nadeel zullen blijven zitten, tenzij de hoofdaannemer in de hoofdaannemingsovereenkomst met opdrachtgever een voorziening opneemt inhoudende dat het staal verrekend mag worden tegen de werkelijke kosten.
Dit zal in de werken die uit de aanbestedingen gehaald moeten worden niet mogelijk blijken, doch in het werk dat uit het één op één verkeer wordt geacquireerd, is het zeker de moeite waard om op dit punt scherp met opdrachtgever te onderhandelen.
Het alternatief zou zijn om in de overeenkomst met de onderaannemer de verrekeningsbevoegdheid uit paragraaf 47 lid 1 UAV ‘89 ten aanzien van eventuele staalprijsverhogingen expliciet uit te sluiten, doch gelet op de risico’s die de onderaannemers lopen, alsmede gelet op het feit dat naar alle waarschijnlijkheid de onderaannemers op dit punt één lijn zullen trekken, achten wij dit geen realistisch scenario.
Nadere informatie over dit onderwerp kunt u inwinnen bij Heijltjes Advocaten.

Telefoon: 024-322 22 55

Terug naar het nieuwsoverzicht