CE-markering en bouwprodukten

CE-markering en bouwprodukten
Nieuwe regels per 1 juli 2013
Per 1 juli 2013 is de Verordening Bouwproducten van de EU volledig van kracht geworden. Dit houdt in dat bouwproducten verplicht van een CE-markering voorzien moeten zijn indien er voor betreffend product een (Europees) geharmoniseerde norm geldt. Tevens moeten fabrikanten, importeurs en distributeurs sinds 1 juli 2013 een prestatieverklaring meeleveren.
Dit heeft consequenties voor het ontwerpen en uitvoeren van bouwprojecten. Het vereist bijzondere aandacht voor de specificatie in het ontwerp alsmede voor het inkoopproces.
1. Wat is CE-markering?
In Nederland kennen we diverse keurmerken zoals KOMO, Kiwa e.d. voor produkten. Zo kent ieder Europees land wel enige keurmerken, keuringsinstanties en verschillende varianten van toezicht daarop.
Deze per land verschillende keurmerken staan in de weg aan het vrije verkeer van goederen in Europa. Daarom is voor de gehele Europese Unie (en enige aangesloten landen daarbuiten) als uniform systeem de CE-markering ingevoerd. Belangrijkste kenmerken:
­ - de CE-markering geeft aan dat het produkt aan bepaalde eisen voldoet;
- ­de CE-markering wordt door de producent zelf aangebracht (zelfcertificering);
­ - ieder Europees land heeft een toezichthoudend bureau (of meerdere bureaus naar gelang bedrijfstak) voor controle op de producenten.
Op de controlerende bureaus wordt weer toezicht gehouden door (een onderdeel van) de Europese Commissie. Aan overtreding/misbruik van de CE-markering zijn sancties/strafbaarstelling (per land in de nationale wetgeving) verbonden.
2. Voor welke produkten is CE-markering verplicht?
De regels betreffende de verplichting tot het aanbrengen van een CE-markering zijn vooral gebaseerd op veiligheid, gezondheid en milieu in relatie tot betreffend produkt. In een groot aantal Europese Richtlijnen zijn produkten aangewezen op het gebied van bijvoorbeeld elektrische apparaten, medische apparaten, kabelbaaninstallaties, speelgoed etc. Voor ons van belang is de aanwijzing van: voor de bouw bestemde produkten.
Uit navraag bij het Ministerie is gebleken dat er geen eenvoudige lijst bestaat waarin men snel kan opzoeken welke bouwprodukten verplicht onder de CE-markering vallen. Gezien de enorme hoeveelheid (vele tienduizenden produkten) bouwmaterialen die er in de handel zijn, zou er ten behoeve van de sector bouw een eenvoudig te raadplegen overzicht moeten zijn. Wij hebben contact opgenomen met het Ministerie met de vraag om alsnog zo'n overzicht samen te stellen.
De regelgeving en de voorlichting hierover blijkt zich tot nu toe vooral te richten op de producenten. Die kunnen zich ieder voor hun eigen produkt(enrange) op de betreffende lagere besluiten oriënteren als aanbieders in de markt doch voor de vraagzijde ontbreekt als gezegd een eenvoudig te raadplegen totaaloverzicht.
3. Aansprakelijkheid
Gezien de complexiteit van bouwwerken en de vele bij de realisatie betrokken partijen van uiteenlopende natuur kunnen er (aanzienlijke) veiligheidsrisico's ontstaan zowel tijdens het bouwproces als nadien in de gebruiksfase van het project. Degene die een gebouw/project ontwerpt zal zich moeten verdiepen in de vraag voor welke produkten een CE-markering is voorgeschreven en dit in zijn ontwerp expliciet moeten vermelden. Uitvoerende partijen hebben - doorgaans - geen (volledig) overzicht over de actualiteit van de voorschriften.
Indien niet aan de voorschriften terzake CE-markering wordt voldaan ontstaat daardoor een aanzienlijk aansprakelijkheidsrisico (naast mogelijk strafrechtelijke aspecten). Op hoofdlijnen zien we de volgende risico's:
-­ in het ontwerp wordt geen CE-gemarkeerd produkt voorgeschreven waar dat wel verplicht is: de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid daarvoor bij de ontwerper;
­ - er wordt wel een CE-gemarkeerd produkt in het ontwerp voorgeschreven doch bij de realisatie wordt een niet-gecertificeerd produkt ingekocht en verwerkt: de uitvoerende partij is verantwoordelijk; de specialistische kennis van de producent annex toeleverancier zal doorgaans leiden tot een waarschuwingsplicht van die zijde;
­ - de producent blijkt ten onrechte een CE-markering te hebben aangebracht (misbruik) terwijl het produkt niet aan de voorgeschreven produkteisen voldoet: in beginsel lijkt ons dat de bij het project betrokken ontwerpende en uitvoerende partijen zich op overmacht kunnen beroepen.
4. Informatie
Voor vragen en adviezen over dit onderwerp sta ik u graag te woord.
Wim Heijltjes, bereikbaar via heijltjes@heijltjes.nl of op 024-3816690.